Portrety osobowościowe

Proponujemy Państwu cykl artykułów dotyczących psychologicznych, a właściwie osobowościowych uwarunkowań funkcjonowania uczniów w klasie.

Celem opracowania cyklu artykułów na temat osobowości jest dostarczenie wiedzy nauczycielom pracującym w szkole, ze szczególnym uwzględnieniem osób pracujących w obszarze orientacji zawodowej, dla których wiedza ta będzie miała praktyczne przełożenie na proces doradczy.

Charakterystyki poszczególnych uczniów mogą okazać się pomocne w zrozumieniu funkcjonowania uczniów nie tylko w sferze poznawczej, ale przede wszystkim społecznej. To jak realizują obowiązek szkolny, w jaki sposób komunikują się z rówieśnikami, jak podejmują decyzje charakteryzuje ich potencjalny sposób funkcjonowania w świecie zawodowym i osobistym, co nie pozostaje bez wpływu na wybór i podjęcie decyzji edukacyjnych i zawodowych.

W poszczególnych charakterystykach znajdą się informacje na temat funkcjonowania ucznia w następujących sferach:

  • Sfera „ja” – dotyczy poczucia tożsamości, samooceny oraz obrazu samego siebie
  • Sfera związków – dotyczy funkcjonowania jednostki w relacji z innymi ludźmi, zarówno ważnymi dla niej jak i mniej bliskimi, charakteryzuje także układy, w jakie wchodzi jednostka ze społeczeństwem
  • Sfera pracy/szkoły – dotyczy stylu działania, realizowania obowiązków, wydawania i przyjmowania poleceń, umiejętność dostosowywania się do reguł i obowiązujących zasad, planowania i podejmowania decyzji
  • Sfera emocji – dotyczy zagadnień dotyczących nastrojów, stanów emocjonalnych oraz poziomu intensywności uczuć
  • Sfera samokontroli – określa poziom spontaniczności, samodyscyplinę, odporność na stres, reakcje w obliczu ryzyka oraz zdolność do działania impulsywnego
  • Sfera wyobrażenia rzeczywistości – określa funkcjonowanie duchowe jednostki oraz sposób, w jaki jednostka postrzega rzeczywistość.

Zdaję sobie sprawę z obecnych w literaturze przedmiotu różnych typologii opartych na bardziej lub mniej znanych teoriach osobowości. Opracowany cykl artykułów oparty jest na pracach J.M. Oldham i L.B. Morris i ma charakter bardziej popularny, niż naukowy, dzięki czemu może być przydatny szerszemu gronu osób pracujących z młodzieżą. Jego celem nie jest diagnozowanie uczniów, w rozumieniu psychologicznym, a raczej pomoc w obserwowaniu i rozwijaniu potencjału poszczególnych uczniów. Proszę jednak pamiętać, że jest to tylko jedna z typologii, warto, więc rozszerzyć swoją wiedzę o inne. Zapraszamy do korzystania z materiałów.

 

 

Magdalena Lipiak