Typ Oddany – Wierny
Typ Oddany-Wierny.
Sens jego życiu nadaje troska o innych. Jest uprzejmy i taktowny w działaniach. Nachalność w niesieniu pomocy jest u niego raczej rzadko spotykana, chociaż „zagłaskiwanie” pomocą może być dla wielu osób z jego kręgu trudne do zniesienia. W życiu codziennym przestrzega reguł i zasad dobrego wychowania. To tzw. dobrze wychowany uczeń, którego nauczyciel często stawia za przykład innym. Może się zdarzyć, że z tego powodu klasa go będzie izolować, jeśli nie będzie umiał z nią współdziałać lub, jeśli nie będzie miał nic innego do zaoferowania rówieśnikom oprócz bycia „dobrym przykładem”. Spolegliwy, ulega pod ciężarem konkretnych argumentów. Bardzo towarzyski. Dla przyjaciół i bliskich jest w stanie znosić trudy i niewygody. Z zamiłowaniem bierze udział we wszelkich inicjatywach, gdzie pracuje się zespołowo. W grupie czuje się świetnie. Bardzo silnie angażuje się w związki z innymi ludźmi. Zapewniają mu one poczucie spełnienia. Bez ludzi wokół usycha jak roślina pozbawiona wody. Nie potrafi być sam, także w życiu poza szkolnym i poza zawodowym. Przyjaźnie, związki z innymi to dla niego być albo nie być. Dotkliwie odczuwa, więc brak koleżanek, kolegów i przyjaciół, co mimo wszystko rzadko się zdarza Oddanemu. Kiedy rozpada się któryś z układów koleżeńskich, szybko znajduje następny, w który z całą siłą się angażuje. Takie działanie jest przyczyną spostrzegania go jako osoby płytko angażującej się emocjonalnie. Dążenie do harmonii w życiu osobistym, ale także szkolnym czy zawodowym to obok troski o innych jedna z głównych cech, które go charakteryzują. Cecha ta jest widoczna w codziennym funkcjonowaniu Oddanego, gdzie styl pracy, podejmowania decyzji, organizacja przestrzeni wokół siebie nosi cechy przemyślanego, choć nie łatwego uporządkowania. W grupie pracuje mu się bardzo dobrze, nie tylko ze względu na towarzyskość i możliwość zaspokajania potrzeby troszczenia się o innych, ale przede wszystkim, dlatego, że może poznawać nowych ludzi. W kontakcie z innymi cechuje ich poszanowanie autorytetów i instytucji. Nie jest Oddany, osobą, która może być spostrzegana jako zagrażająca dla innych. Nie walczy o władzę w grupie, stąd szczególnie dla lidera jest to sytuacja komfortowa. Zyskuje on osobę chętną do działania na rzecz innych, której jednocześnie nie zależy na wysokiej funkcji czy prestiżu w grupie. Bardzo dobrze pracuje, gdy jest nagradzany, chwalony, kiedy może pomagać i uszczęśliwiać innych. Oddany ma problemy z okazywaniem uczuć silnie negatywnych. Pozwala mu w tym umiejętność skutecznego panowania nad swoimi uczuciami i emocjami. Jest wytrwałym pracownikiem umiejącym się podporządkować liderowi. Nie przyznaje się nigdy do oczekiwań związanych z nagrodą za wykonaną pracę, chociaż w głębi duszy na nią czeka. O takim uczniu czy współpracowniku marzy wielu nauczycieli, wychowawców czy w przyszłości pracodawców.
Raczej słabo wykonuje czynności, które wymagają kreatywności. Stąd projekty, w których bierze udział dotyczą raczej dziedzin bardziej ścisłych, proceduralnych, wymagających uporządkowania i planowania. Słabo radzi sobie z działaniami, które są związane z podejmowaniem decyzji oraz rywalizacją. Trudne jest dla niego także radzenie sobie z krytyką, która prawie nigdy go nie motywuje. Stąd działania nauczyciela powinny iść w kierunku motywowania opartego na pochwałach i odwoływaniu się do przykładów dobrej praktyki, które mogłyby nakierować go na sposoby poprawiania błędów. To, nad czym powinien pracować nauczyciel z Oddanym to uczyć go podejmowania autonomicznych decyzji, z którymi ma problem chcąc zadowolić innych. Należy także uświadomić mu potrzebę zdobycia umiejętności odmawiania oraz przyjmowania krytyki. Wielokrotnie z powodu silnej potrzeby troszczenia się o innych jest przez nich wykorzystywany. Taka sytuacja dotyczy nie tylko kolegów i koleżanek, ale także osób dorosłych w tym także nauczycieli i przyszłych pracodawców. Ważnym obszarem pracy są też działania nastawione na dbanie o siebie i swój komfort psychiczny oraz zmianę mentalności i dystansu do rzeczywistości.
Magdalena Lipiak
nauczyciel-konsultant, ROME Metis w Katowicach
Materiał zamieszczony na stronie www.metis.pl
Opracowane na podstawie:
Oldham J., Moris L., Twój psychologiczny autoportret, Warszawa 1997
R.J. Gerrig i P.G. Zimbardo, Psychologia i życie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006